Autodata tworzy i dostarcza produkty, które znajdują zastosowanie w warsztatach samochodowych podczas napraw i serwisowania pojazdów. Produktem wspierającym pomiary i regulację geometrii kół jest program GTO PC, zawierający bazę parametrów wzorcowych utworzoną na podstawie wydawnictwa Autodata.

Oprogramowanie automatycznie porównuje wyniki pomiarów z danymi wzorcowymi dla 29 000 modeli samochodów z całego świata od 80 producentów. Program GTO PC zawiera również graficzne wskazówki na temat przygotowania pojazdu do pomiaru oraz określa sposoby regulacji parametrów geometrii kół zgodnie z zaleceniami producentów samochodów.

Szczegółowe warunki przygotowania pojazdu do pomiaru:
a) rozmieszczenie obciążenia,
b) stan napełnienia zbiornika, 
c) schemat punktów pomiarowych ugięcia lub wysokości zawieszenia.

Po określeniu danych regulacyjnych danego modelu pojazdu, przed pomiarem geometrii kół musimy wykonać następujące czynności przygotowawcze:
a) sprawdzić rozmiary opon i wyrównać w nich wartości ciśnienia,
b) sprawdzić stan sprężynowania zawieszenia (pojazd na płaskiej powierzchni według oceny wzrokowej znajduje się w pozycji poziomej),
c) sprawdzić, czy nie występuje nadmierny luz kierownicy lub drążków kierowniczych,
d) sprawdzić, czy łożyska osi ustawione są prawidłowo,
e) sprawdzić, czy nie występuje nadmierne bicie promieniowe albo osiowe kół (należy wymienić koła, przy których zdeformowane są obrzeża obręczy),
f) obciążyć pojazd (zgodnie z zaleceniami producenta),
g) doprowadzić do prawidłowego ułożenia amortyzatorów przy niezaciągniętym hamulcu ręcznym,
h) wykonać centrowanie układu kierowniczego: oznaczyć położenie kierownicy, a następnie obracać kołem kierownicy w obie strony do wystąpienia oporu, jednocześnie licząc obroty. Przy wycentrowanym układzie kierowniczym koła powinny być ustawione równolegle do osi symetrii pojazdu. W niektórych pojazdach wyposażonych w zębatkowy układ kierowniczy wytyczną dla centrowania jest długość jednego albo obu poprzecznych drążków kierowniczych, inne posiadają otwór w korpusie, przez który przechodzi sworzeń albo śruba do centrowania. Samochody z przekładnią układu kierowniczego wyposażone są w specjalne punkty regulacyjne umieszczone przy przekładni.

Rozłożenie obciążenia podczas pomiaru
Jeżeli dane do pomiaru geometrii kół podane są przez producenta przy założeniu określonego obciążenia, to podane jest również rozłożenie tego obciążenia w pojeździe. Obciążenie, w zależność od producenta i modelu pojazdu, należy rozłożyć na siedzenia przednie, siedzenia tylne oraz bagażnik, ewentualnie występuje kombinacja tych trzech możliwości. Wykonanie go bez zalecanego obciążenia skutkuje obarczeniem pomiaru błędem wynoszącym 15-20’ dla zbieżności całkowitej kół osi przedniej (Opel Corsa).

Obciążenie, w zależność od producenta i modelu pojazdu, należy rozłożyć na siedzenia przednie, siedzenia tylne oraz bagażnik

Obniżenie zawieszenia
Już w pierwszym okresie eksploatacji pojazdu następuje obniżenie podwozia w wyniku zużycia się sprężyn zawieszenia. Dlatego wielu producentów nakazuje przed przystąpieniem do pomiaru geometrii kół określić wartości ugięcia zawieszenia. Pomiarom podlegają wysokości liniowe, różnice pomiędzy środkiem koła i charakterystycznymi punktami podwozia, tak jak jest to wymagane w przypadku np. samochodów marki Renault, oraz kąt pochylenia wahaczy poprzecznych lub wału pędnego zawieszenia – w samochodach marki Mercedes-Benz. Aby uwzględnić to przy ustawianiu zawieszenia, producenci dostarczają tabele z odpowiednimi danymi ustawień geometrycznych, które należy stosować w połączeniu z pomiarami wysokości zawieszenia podwozia. W takich przypadkach wartości te i odpowiednie punkty pomiarowe zostaną podane.

Pomiar obniżenia zawieszenia w Renault Laguna II
 

Pomiar pochylenia wału pędnego w pojeździe marki Mercedes-Benz

Sposoby regulacji geometrii kół
1. Zbieżność kół osi przedniej – regulację poprzedza zwykle luzowanie przeciwnakrętek lub obejm zaciskowych drążków kierowniczych. Następnie obraca się drążkiem kierowniczym albo lewym lub prawym króćcem gwintowym równomiernie z obu stron pojazdu, aby przedłużyć lub skrócić poprzeczne drążki kierownicze.

2. Zbieżność kół osi tylnej ustawiana jest przez:
a) regulację za pomocą śrub korekcyjnych,
b) regulację za pomocą mimośrodów,
c) zmianę położenia poprzez otwory podłużne,
d) umieszczenie podkładek dystansowych.

3. Wyprzedzenie sworznia zwrotnicy – regulacja dokonywana jest przez:
a) przedłużenie albo skrócenie stabilizatora,
b) wymianę podkładek regulacyjnych stabilizator poprzeczny. Przy zawieszeniu kół przednich z wahaczami poprzecznymi modyfikacja wyprzedzenia sworznia zwrotnicy możliwa jest przez umieszczenie podkładek dystansowych różnej grubości między mocowaniem wahaczy a podwoziem,
c) zmianę położenia poprzez otwory podłużne,
d) za pomocą drążka reakcyjnego,
e) repozycję ramy pośredniej,
f) obrócenie tulei przegubu kulowego,
g) obrócenie kolumny.
4. Pochylenie koła – najczęściej stosowane sposoby regulacji pochylenia koła to:
a) zmiana położenia górnego odcinka amortyzatora teleskopowego,
b) przesunięcie górnego łożyskowania kolumny,
c) zróżnicowanie grubości podkładek dystansowych pomiędzy mocowaniem wahaczy poprzecznych a podwoziem,
d) zmiana położenia przegubu kulowego na wahaczu poprzecznym,
e) obrót tulei przegubu kulowego,
f) przestawienie mimośrodu dolnego przy amortyzatorze teleskopowym,
g) repozycja przegubu kulowego,
h) repozycja ramy pośredniej,
i) zmiana położenia poprzez otwory podłużne.

Aby dowiedzieć się więcej na temat oprogramowania GTO PC z bazą Autodata 2020, odwiedź stronę www.precyzja.net.pl lub zadzwoń do specjalistów – tel. 52 339 26 49.