Termowizyjna kamera diagnostyczna, wprowadzona niedawno na polski rynek przez Snap-on Repair Systems and Information, zaprojektowana została specjalnie dla przemysłu motoryzacyjnego.

Urządzenie wykorzystuje technologię podczerwieni do zobrazowania szczegółowego rozkładu temperatury dowolnego obiektu. Może pokazać ciepło wywołane tarciem, oporem elektrycznym, zmianami ciśnienia i innymi czynnikami fizycznymi. Można zobrazować gorące i zimne obszary elementów i podzespołów pojazdu, łatwo zidentyfikować zarówno prawidłowo funkcjonujące, jak i uszkodzone komponenty, dzięki czemu diagnozę i naprawę można wykonać o wiele szybciej, a co ważne skuteczniej.

Termowizyjna kamera diagnostyczna wyposażona jest w bazę danych zawierającą gotowe przykłady i testy z przewodnikiem oraz obrazy referencyjne, które pomagają w interpretacji wyników. Dzięki możliwości wykonywania i zapisywania zdjęć można również w prosty sposób tworzyć własne bazy danych i przedstawić klientowi przekonujące uzasadnienie wykonanej naprawy.

Kamerę można wykorzystać do sprawdzenia działania m.in. układu napędowego (w tym chłodzenia) i wydechowego, elementów nadwozia oraz instalacji elektrycznej, podzespołów podwozia i układu hamulcowego, a także klimatyzacji i ogrzewania.

Oto kilka przykładowych możliwości wykorzystania urządzenia.
(zdjęcia w galerii pod artykułem)

Jednym z częściej występujących problemów jest wypadanie zapłonów. Prawidłowe zdiagnozowanie przyczyny bywa kłopotliwe i czasochłonne, natomiast dzięki kamerze jest to zdecydowanie łatwiejsze. Na fot. 2a i 2b pokazano obraz prawidłowo działających cewek na świecach i uszkodzonej cewki na pierwszym cylindrze. Można zobaczyć i zdiagnozować pracę poszczególnych cylindrów, obserwując rozkład temperatur na kolektorze wydechowym, na fot. 3 pokazano nieprawidłowe spalanie w cylindrze nr 3.

Kamera pomoże też zweryfikować prawidłowość działania części ruchomych. Jeśli będą się one przycinać, to ich ruch będzie się odbywał przy zwiększonym tarciu, a tym samym wydzielać się będzie więcej ciepła. Na fot. 4 pokazano uszkodzone łożysko w tylnym moście – temperatura łożyska jest zdecydowanie wyższa niż sąsiednich elementów, co może świadczyć o zatarciu. Dzięki kamerze taką diagnozę można postawić w krótkim czasie, bez demontażu części, można też – wykonując i zapisując zdjęcie – przedstawić klientowi dokumentację uzasadniającą naprawę.

Diagnostyczną kamerę termowizyjną można wykorzystać również do sprawdzania poprawności działania układów elektrycznych. Dla wielu mechaników jest to trudne, wymaga bowiem umiejętności interpretacji pomiarów wielkości elektrycznych, jest też czasochłonne. Kamera umożliwi wykonanie tej diagnozy w prosty i szybki sposób. Jeżeli dany odbiornik pobiera większy prąd, to generuje więcej ciepła, i odwrotnie – mniejszy prąd, mniej ciepła. Na fot. 5a i 5b pokazano weryfikację działania przekaźników, widać na nim, że dwa przekaźniki nie działają. Na fot. 6 pokazane jest złącze wiązki elektrycznej, które jest zaśniedziałe i stawia zwiększony opór, jego temperatura jest za wysoka.

Ciekawy przykład wykorzystania kamery termowizyjnej do diagnozowania układów elektrycznych podał nam nasz zadowolony użytkownik z Białegostoku: dość często występującym problemem, szczególnie w starszych samochodach, jest sytuacja, gdy „coś” rozładowuje akumulator. Dojście do tego, który z odbiorników pobiera prąd, bywa czasochłonne, więc wiele warsztatów nawet nie podejmuje się próby naprawy. Wykorzystując możliwości kamery, weryfikacja zajęła dosłownie minutę – wystarczyło obejść samochód. Okazało się, że zamek tylnej klapy był ciepły, miał zwarcie i cały czas pobierał prąd.

Podczas jednej z prezentacji działania kamery w warsztacie mechanik znalazł przyczynę niedziałającego ogrzewania. Wcześniej nie wiedział nawet, czy ciepło dochodzi do nagrzewnicy, a dzięki kamerze od razu zobaczył, że oba węże przechodzące przez przegrodę czołową są ciepłe i mają tę samą temperaturę, czyli przyczyną braku ogrzewania w samochodzie były zacięte klapy w nagrzewnicy.

Ciekawym, szczególnie w obecnych czasach, przykładem wykorzystania urządzenia jest możliwość sprawdzenia w bardzo szybki sposób, czy pojazd jest wyposażony w działający katalizator, czy filtr DPF (fot. 8).
Dzięki kamerze można sprawdzić nawet prawidłowość ustawienia geometrii w samochodzie – jeżeli jest ona właściwa, a także jeśli ciśnienie w oponie jest odpowiednie, to rozkład temperatury będzie jednakowy na całej szerokości bieżnika opony (fot. 9a). Natomiast jeżeli ustawienie geometrii będzie nieprawidłowe, to jedna strona opony będzie miała wyższą temperaturę (fot. 9b).

Reasumując, możliwości diagnostyczne kamery termowizyjnej są w praktyce nieograniczone, zależą jedynie od pomysłowości, wiedzy czy wręcz fantazji użytkownika.

Piotr Loranc
Snap-on Equipment